Klasyfikacja magazynów w logistyce i ich przeznaczenie

Skuteczne przechowywanie i zarządzanie zapasami to istotny element sprawnie działającej logistyki oraz stabilnego funkcjonowania przedsiębiorstwa. Klasyfikacja magazynów pomaga szybko zorientować się w różnorodności obiektów i wybrać odpowiednie pomieszczenie w zależności od rodzaju towarów i wymagań firmy. W tym artykule omówimy główne klasy magazynów, ich cechy charakterystyczne, a także typy magazynów według przeznaczenia funkcjonalnego i warunków przechowywania. Artykuł będzie przydatny dla logistyków, menedżerów ds. zakupów oraz właścicieli firm, którzy dążą do optymalizacji procesów magazynowych i łańcuchów dostaw..
Spis treści:
- Klasyfikacja magazynów (A, B, C, D)
- Rodzaje magazynów według przeznaczenia
- Typy magazynów według warunków przechowywania
- SYNEX Logistics – eksperci w dziedzinie logistyki magazynowej
- Wnioski
Klasyfikacja magazynów (A, B, C, D)
W logistyce powszechnie stosuje się jednolity międzynarodowy system kryteriów, który umożliwia obiektywną ocenę obiektów magazynowych. Pozwala to najemcom określić, czy dane magazyny odpowiadają potrzebom konkretnego biznesu i rodzajowi przechowywanych towarów. W zależności od poziomu wyposażenia, parametrów technicznych i infrastruktury, magazyny dzieli się na kilka klas – od A+ do D.
Magazyn klasy A+
Segment „premium” nieruchomości magazynowych – magazyny klasy A+ są projektowane z myślą o logistyce i spełniają najwyższe międzynarodowe standardy. Nadają się do przechowywania wartościowych i wrażliwych produktów – elektroniki, farmaceutyków, kosmetyków, sprzętu medycznego. Często wykorzystywane są przy wysokiej intensywności operacyjnej, gdzie kluczowe znaczenie ma precyzyjna kontrola temperatury oraz ciągłość procesów.
Kluczowe cechy:
- Jednokondygnacyjny budynek bez kolumn lub z rozstawem słupów od 12 do 24 m
- Wysokość stropu – minimum 13 m
- Wzmocniona betonowa posadzka (≥5 t/m²), powłoka przeciwpyłowa
- Bramy przeładunkowe – minimum 1 na 500 m²
- Wentylacja, klimatyzacja, kontrola klimatu
- System automatycznego gaszenia pożaru
- Szybki internet, systemy monitoringu
- Całodobowa ochrona
- Komfortowe biura, drogi dojazdowe i parking
Magazyn klasy A
To nowoczesne, wysokiej jakości obiekty, odpowiednie dla dystrybucji, handlu oraz e-commerce. Często wykorzystywane są jako w pełni funkcjonalne centra dystrybucyjne. Stanowią bardziej ekonomiczną alternatywę dla magazynów klasy A+, z pewnymi drobnymi różnicami:
- Wysokość stropu – minimum 10 m
- Rozstaw słupów – od 9 m
- Bramy przeładunkowe – co najmniej 1 na każde 1000 m²
- Betonowa posadzka z powłoką przeciwpyłową, ale bez dodatkowego wzmocnienia typowego dla klasy A+
- Systemy bezpieczeństwa i kontroli klimatu mogą się różnić poziomem automatyzacji lub skalą
- Wyposażone w podstawową infrastrukturę IT
- Możliwość podłączenia własnej stacji transformatorowej lub generatora ciepła
Magazyn klasy B
To niezawodne i przystępne cenowo obiekty, odpowiednie do przechowywania towarów o średniej wadze, z możliwością ograniczenia kosztów operacyjnych. Magazyny klasy B to funkcjonalne budynki, które zostały zmodernizowane lub zaadaptowane na potrzeby magazynowe. Zazwyczaj są to jedno- lub dwukondygnacyjne budynki, wyposażone w windę towarową o udźwigu do 3 ton (jeśli istnieje drugie piętro). Magazyny te posiadają instalację grzewczą, system sygnalizacji pożarowej, rampy załadunkowe oraz strefy manewrowe dla ciężarówek. Jednak poziom automatyzacji jest tutaj ograniczony. Bezpieczeństwo zapewnia ogrodzony i strzeżony teren, systemy alarmowe oraz monitoring wizyjny.
Magazyn klasy C
Magazyny klasy C to zaadaptowane dawne budynki przemysłowe lub hangary, z wysokością stropu od 4 metrów oraz podłogą betonową lub asfaltową. Zazwyczaj nie są wyposażone w systemy kontroli klimatu ani automatyzację, co czyni je optymalnym rozwiązaniem dla tymczasowego lub sezonowego składowania towarów niewymagających specjalnych warunków. Takie magazyny są odpowiednie dla firm dysponujących ograniczonym budżetem, oferując minimalną infrastrukturę oraz podstawowy system zabezpieczeń.
Magazyn klasy D
Pomieszczenia klasy D to zaadaptowane do przechowywania obiekty, które pierwotnie nie były przeznaczone do celów magazynowych – na przykład piwnice, hale produkcyjne lub hangary bez odpowiedniej infrastruktury. Nadają się do składowania towarów o niskiej wartości, nieprzemieszczających się lub niewrażliwych na warunki zewnętrzne. Zazwyczaj nie są wyposażone w systemy ogrzewania, wentylacji ani zabezpieczeń. Procesy magazynowe w takich obiektach są wykonywane ręcznie, z minimalnym poziomem automatyzacji i niemal całkowitym brakiem wymagań w zakresie planowania przestrzeni czy wyposażenia.
Rodzaje magazynów według przeznaczenia
Magazyny różnią się nie tylko klasą, ale również swoim przeznaczeniem. Ma to bezpośredni wpływ na ich lokalizację, organizację procesów logistycznych oraz wymaganą infrastrukturę.
Magazyn produkcyjny
Tego typu magazyny zapewniają ciągłość procesów produkcyjnych i zazwyczaj znajdują się na terenie zakładu lub w jego bezpośrednim sąsiedztwie, co pozwala ograniczyć czas i koszty transportu. Przechowuje się w nich surowce, komponenty, półprodukty oraz gotowe wyroby przeznaczone do kolejnych etapów produkcji. Ich główną cechą jest wysoka rotacja towarów. Często funkcjonują w systemie „just-in-time” – zasoby dostarczane są dokładnie na czas i zgodnie z konkretnymi zamówieniami. Dzięki temu unika się nadmiernych zapasów i zwiększa efektywność całego procesu produkcyjnego.
Magazyn tranzytowy
Przeznaczony do tymczasowego przechowywania ładunków w trakcie transportu od nadawcy do odbiorcy. Stanowi pośrednie ogniwo logistyczne, które pozwala zoptymalizować trasy, szybko kompletować lub rozdzielać partie towarów i sprawnie przeładowywać je między różnymi środkami transportu – szczególnie w szczytowych sezonach, gdzie liczy się szybkość i efektywność. Czas składowania jest tutaj minimalny – od kilku godzin do kilku dni, a tempo obsługi i sortowania towarów jest bardzo wysokie. Kluczowe dla magazynów tranzytowych są dobre połączenia komunikacyjne oraz bliskość centrów logistycznych, co przekłada się na sprawność całego łańcucha dostaw.
Magazyn hurtowy
W tym typie magazynów przechowuje się duże partie towarów przed ich wysyłką do dystrybutorów, odbiorców hurtowych oraz sieci detalicznych. Magazyny hurtowe cechują się dużą powierzchnią, wysoką nośnością oraz precyzyjnym systemem przechowywania według kategorii, kodów produktów, terminów ważności i innych parametrów. Są wyposażone w nowoczesne systemy WMS oraz rozwiązania oparte na Internecie Rzeczy (IoT), które automatyzują ewidencję, śledzenie oraz kontrolę warunków przechowywania w czasie rzeczywistym. Magazyn hurtowy może obsługiwać jednego producenta lub działać jako część logistycznego hubu, łącząc towary od różnych dostawców.
Magazyn detaliczny
Magazyny te zapewniają szybkie uzupełnianie asortymentu sklepów oraz sprawną realizację zamówień online. Zazwyczaj znajdują się blisko punktów sprzedaży lub bezpośrednio w ich obrębie, co skraca czas dostawy do klienta. Mimo mniejszych wolumenów przechowywanych towarów w porównaniu z magazynami hurtowymi, tempo kompletacji zamówień jest znacznie wyższe. W magazynach detalicznych przewidziano strefy szybkiego załadunku oraz elastyczne godziny pracy. Wraz z rozwojem e-commerce takie magazyny coraz częściej przekształcają się w tzw. dark store’y – zamknięte centra przeznaczone do błyskawicznej obsługi zamówień internetowych.
Magazyn czasowego składowania
Służy do przechowywania towarów oczekujących na zakończenie procedur celnych przy imporcie lub eksporcie. Produkty są przechowywane pod ścisłą kontrolą przez okres do 90 dni – w zależności od kraju i warunków trybu celnego. Są szczególnie poszukiwane na szlakach o intensywnym przepływie towarów, na przykład na trasie Chiny–Kazachstan, gdzie magazyny te zapewniają kontrolę i transparentność dostaw na granicy. W takich magazynach niezbędne są komory składowe, plombowanie, kontrola dostępu oraz raportowanie do organów celnych. Zazwyczaj znajdują się one w pobliżu przejść granicznych, portów lub terminali logistycznych.
Typy magazynów według warunków przechowywania
Aby efektywnie przechowywać różne towary, ważne jest uwzględnienie nie tylko przeznaczenia magazynu, ale także warunków, w jakich produkty są utrzymywane. W zależności od wymagań dotyczących temperatury, wilgotności i innych czynników, magazyny dzielą się na kilka typów, z których każdy odpowiada określonej kategorii ładunków.
Magazyny nieogrzewane
Są to proste pomieszczenia bez systemu ogrzewania i kontroli klimatu. Nadają się do przechowywania produktów odpornych na wahania temperatury i wilgotności, takich jak materiały budowlane, narzędzia, towary sezonowe czy opakowania. Takie magazyny są powszechnie wykorzystywane w logistyce ze względu na niskie koszty utrzymania.
Magazyny z kontrolą klimatu
W tych obiektach utrzymywana jest stabilna temperatura i poziom wilgotności, niezależnie od pory roku. Jest to szczególnie ważne dla produktów wrażliwych na zmiany środowiskowe, takich jak elektronika, farmaceutyki, kosmetyki, wyroby papierowe i tekstylne. Często magazyny te wyposażone są w systemy filtracji powietrza oraz zabezpieczenia przed kurzem.
Chłodnie (magazyny chłodnicze)
Przeznaczone do przechowywania szybko psujących się towarów w temperaturze od +2 do +8 °C. Zapewniają nieprzerwaną pracę urządzeń chłodniczych, co pozwala utrzymać świeżość produktów spożywczych, kwiatów, napojów, leków i innych wrażliwych artykułów.
Magazyny mroźnicze
Służą do długoterminowego przechowywania w temperaturze -18 °C i niższej. Przechowuje się w nich mrożone produkty, owoce morza, półprodukty oraz niektóre rodzaje leków i materiałów biologicznych. Takie magazyny wyposażone są w solidną izolację termiczną oraz systemy awaryjnego monitoringu i kontroli.
SYNEX Logistics – eksperci w dziedzinie logistyki magazynowej
SYNEX Logistics realizuje cały cykl operacji magazynowych – od przyjęcia i składowania towarów po przygotowanie zamówień do wysyłki. Pracujemy w modelu logistyki kontraktowej, zapewniając przejrzyste i nowoczesne usługi zgodne ze standardami FIFO oraz FEFO. Ponad 70% naszego zespołu działa w branży magazynowej od 2009 roku, a codziennie w procesy zaangażowanych jest ponad 1500 specjalistów.
Dla precyzyjnej ewidencji, automatyzacji i kontroli korzystamy z nowoczesnych systemów WMS – jest to szczególnie istotne dla e-commerce, handlu detalicznego i dystrybucji, gdzie kluczową rolę odgrywa szybkość realizacji zamówień. Nasze magazyny wyposażone są w systemy monitoringu wideo, kontroli dostępu oraz monitoringu temperatury, dzięki czemu mogą obsługiwać zarówno standardowe, jak i specjalistyczne ładunki. Wszystkie procesy są realizowane zgodnie z międzynarodowymi wymaganiami, co potwierdza certyfikat ISO9001:2015.
Jeśli szukają Państwo niezawodnych rozwiązań magazynowych, zapraszamy do kontaktu z SYNEX Logistics – dobierzemy optymalny format magazynu dopasowany do Państwa potrzeb.
Wnioski
Znajomość klasyfikacji i przeznaczenia magazynów stanowi podstawę do budowy efektywnej logistyki. Odpowiednio dobrany typ magazynu pomaga zoptymalizować koszty, przyspieszyć dostawy oraz zwiększyć niezawodność przechowywania. Niezależnie od tego, czy działają Państwo w branży e-commerce, handlu detalicznego, produkcji czy działalności międzynarodowej – świadomy wybór infrastruktury magazynowej stanowi strategiczną przewagę w konkurencyjnym środowisku.